Architekci od stulecia promują drewno w budownictwie. Teraz czas na pierwsze duże osiedle

Ponad 100 lat temu wybitny polski architekt Stefan Szyller opublikował broszurę „W obronie budownictwa drzewnego”. Już wtedy wskazywał na walory zdrowotne wykorzystywania drewna w budownictwie. Teraz ten materiał wraca do łask. Z danych GUS wynika, że od 5 lat notowana jest tendencja wzrostowa liczby budynków w konstrukcji drewnianej. Tę statystykę podbije budowa pierwszego osiedla drewnianego w Polsce, które zrealizuje PDD w Środzie Śląskiej. Może tam powstać nawet 1200 mieszkań. Aktualnie trwa konkurs na zaprojektowanie osiedla.

W 1915 roku ukazała się broszura „W obronie budownictwa drzewnego” autorstwa Stefana Szyllera, wybitnego i cenionego polskiego architekta przełomu XIX i XX wieku, który przez niemal 50 lat aktywności zawodowej zaprojektował ponad 300 budowli[1].  

Szyller uważał, że używanie tradycyjnych materiałów, w tym głównie drewna, jest najlepszym wyborem. Jednocześnie, był przeciwnikiem pustaków betonowych. Wskazywał, że budynki murowane są wilgotne i niehigieniczne, „a rodziny je zamieszkujące wyglądają słabowicie”. Szyller zaznaczał jednak, że nie posiada badań na poparcie swoich tez, a jedynie „liczne osobiste spostrzeżenia” [2]. Zachwycał się za to budownictwem drewnianym, które było rozpowszechnione na początku XX wieku m.in. w Niemczech, Szwajcarii, Czechach, Dani czy Szwecji. Przytaczał też przykład Norwegii, gdzie po kilku latach stosowania pustaków do budowy domów wiejskich powrócono do drewna.

Drewno w budownictwie wraca do łask

Według ostatnich danych GUS w 2020 roku w Polsce powstało 905 budynków w konstrukcji drewnianej. I choć nadal stanowi to zaledwie 1% ogółu budownictwa, od pięciu lat notowana jest tendencja wzrostowa. Potencjał tego sektora jest duży. Z szacunków ekspertów Polskich Domów Drewnianych wynika, że udział budownictwa drewnianego w całym sektorze, w ciągu najbliższych dwóch dekad, może się zwiększyć do aż 20%.

Jednym z przykładów nowoczesnego budownictwa drewnianego będzie „Miasteczko Winna Góra” w Środzie Śląskiej. Powstanie tam pierwsze w Polsce osiedle budynków wielorodzinnych budowane w nowoczesnej technologii wykorzystującej drewno. Aktualnie trwa konkurs dla pracowni architektonicznych na opracowanie koncepcji architektoniczno-urbanistycznej osiedla. Do dzisiaj, tj. 9 czerwca br. organizatorzy zbierają zgłoszenia. Spośród nadesłanych prac, komisja konkursowa wytypuje maksymalnie 5 najlepszych projektów, których autorzy przejdą do kolejnego etapu. Wybrane pracownie do 31 sierpnia br. przedstawią koncepcję architektoniczno-urbanistyczną osiedla „Miasteczko Winna Góra”.

– Czekamy na zgłoszenia pracowni architektonicznych, które tak jak Stefan Szyller, są fanami drewna i naturalnych materiałów. Wspólnie udowodnimy, że domy drewniane są najlepszą kombinacją tradycji i nowoczesności. Łącząc setki lat doświadczeń z najnowszymi możliwościami konstrukcyjnymi stworzymy unikalne miejsce do życia dla mieszkańców. Oczywiście nie zapominamy o aspektach, które aktualnie nadają ton współczesnemu budownictwu, czyli ekologii, energii odnawialnej czy efektywności energetycznej. Naszym celem jest to, by przyszli mieszkańcy żyli w zdrowej i naturalnej przestrzeni – mówi Tomasz Szlązak, Prezes Zarządu Polskich Domów Drewnianych S.A.

Organizatorem konkursu jest spółka Polskie Domy Drewniane, a patronem honorowym Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Hasło przewodnie konkursu to „Miasto z Klimatem”. Dla trzech laureatów przewidziano nagrody pieniężne, których łączna kwota to 100 tys. zł. 

[1] Małgorzata Omilanowska, „Architekt Stefan Szyller 1857-1933”, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2008 [2] Stefan Szyller, „W obronie budownictwa drzewnego”, Warszawa 1915